Rotterdam Stroke Service: van genezen van beroertes naar voorkomen

De Rotterdam Stroke Service zet zich al sinds 1997 in voor betere zorgkwaliteit voor mensen die zijn getroffen door een beroerte. Door zich aan te sluiten bij Gezond010 wil de organisatie ook meer werk maken van preventie. ‘Je wilt niet weten hoeveel mensen na hun eerste beroerte toch weer een sigaret opsteken…’

‘Weet je wat mooi zou zijn?’, zegt Bianca Buijck, managing director van de Rotterdam Stroke Service, met een knipoog. ‘Als wij onszelf uiteindelijk overbodig maken. Eigenlijk zou dat ons ultieme doel moeten zijn.’ Dat zou betekenen dat er (bijna) geen beroertes meer voorkomen. Vooralsnog worden landelijk 42.000 mensen per jaar getroffen door een Cerebro Vasculair Accident (CVA), zoals de medische term luidt. De gevolgen zijn vaak ingrijpend en veelal onherstelbaar: halfzijdige verlamming, blijvende spraakstoornis, extreme vermoeidheid en problemen met cognitie/emotie.

Al 24 jaar ketenzorg

Voorlopig blijft het doel van de Rotterdam Stroke Service (RSS) dan ook om de zorgkwaliteit te verbeteren voor mensen die een beroerte (‘stroke’, in het Engels) hebben doorgemaakt. Die missie heeft de organisatie al sinds 1997. Inmiddels zijn zeventien organisaties aangesloten bij het Rotterdamse netwerk: zeven ziekenhuizen, zeven revalidatie-instellingen voor geriatrische revalidatie, een revalidatiecentrum voor medisch specialistische revalidatie, thuiszorginstellingen en het eerstelijns CVA-netwerk Rotterdam. De ketenzorg waarnaar alle partijen binnen de gezondheidszorg naarstig op zoek zijn, hanteert RSS al 24 jaar. De organisatie verbindt vooral alle partijen die te maken hebben met CVA-(na)zorg en heeft een dagelijks en een algemeen bestuur van professionals en vrijwilligers. Zij geven ook regelmatig trainingen.

Juiste zorg op juiste moment

‘Eigenlijk is het heel simpel: je wilt dat de juiste zorg bij de juiste persoon door de juiste hulpverlener wordt toegepast, op het juiste moment’ zegt Bianca. ‘Direct na een beroerte moet uiteraard eerste hulp worden toegepast. Maar zodra een patiënt voldoende is opgeknapt, is het belangrijk dat hij zo snel mogelijk het ziekenhuis verlaat. Vooral voor de patiënt zelf, omdat het belangrijk is om na een beroerte zo snel mogelijk te starten met revalidatie. Maar ook voor het systeem. Als een patiënt onnodig lang in het ziekenhuis blijft liggen, kost dat veel geld.’

Van 21 naar 5 dagen ligduur

Bianca promoveerde in 2013 op onderzoek naar geriatrische revalidatie na CVA of amputatie. ‘De gemiddelde ligduur in het ziekenhuis was bij de start van het onderzoek 21 dagen. Nu is dat vijf dagen. Dat is gelukt doordat alle partijen in de keten goed met elkaar samenwerken. De contacten van de ziekenhuizen met revalidatiecentra, thuiszorg en eerstelijnszorg zijn goed. De samenwerking verloopt gestroomlijnd, mede dankzij de inspanningen van de Rotterdam Stroke Service.’

Overbodig zorgen?

Toch valt er volgens Bianca nog het nodige te verbeteren. ‘Zorgprofessionals zouden zich nóg bewuster kunnen worden van welke zorg ze aanbieden. Op labformulieren worden soms makkelijk zaken aangevinkt. Nog  een extra test daar, nog even een doorverwijzing naar een andere specialist. Dat komt overigens ook doordat patiënten steeds mondiger worden en een second of third opinion eisen. Terwijl het vaak de vraag is of een patiënt daar echt baat bij heeft. Bovendien kost het geld, dat we ook op een andere manier kunnen besteden.’

Zak geld

Om nog betere zorg te kunnen bieden, heeft de Rotterdam Stroke Service een unieke samenwerking met Zilveren Kruis. De zorgverzekeraar stelt een bedrag beschikbaar waarvoor een x-aantal patiënten van deze verzekeraar door het Erasmus MC, Laurens, Transmitt Revalidatie en/of Rijndam Revalidatie kunnen worden behandeld. ‘Halen we te veel geld uit die zak, dan moeten we dat terugbetalen. Haal je er minder uit, dan krijg je toch het totaalbedrag uitgekeerd,’ vertelt Bianca. ‘Wordt de zorg op termijn beter, dan kan dat totaalbedrag steeds hoger worden. Wordt de kwaliteit van zorg juist minder, dan gaat er geld af. Dit wordt gemeten via een aantal indicatoren. Door deze werkwijze worden we ons steeds bewuster van het verlenen van optimale zorg. Wat dus uiteindelijk een positief effect heeft op de patiënten. En daar doen we het voor. We hopen de samenwerking binnenkort uit te breiden met andere zorgverzekeraars en zorginstellingen.’

Beroerte? Toch weer een sigaret

Waar de zorg dus steeds optimaler wordt, valt er op het gebied van preventie nog een wereld te winnen. Bianca: ‘De oorzaak van een beroerte is in wel negentig procent van de gevallen terug te voeren op de leefstijl van mensen. Ongezond eten, te weinig bewegen en vooral roken zorgt voor dichtslibben van de vaten en verhoogt daarmee de kans op beroertes en hartinfarcten. Het is alleen heel lastig om dat te voorkomen. Je wilt niet weten hoeveel mensen na hun eerste beroerte toch weer een sigaret opsteken… Dan ben je dus op weg naar je volgende beroerte.’

Samenwerking via Gezond010

Bianca: ‘Tot voor kort richtten wij ons vooral op secundaire preventie, om te voorkomen dat een nieuwe beroerte optreedt bij mensen. Samen met de andere partners van Gezond010 willen we ons sterk maken voor het voorkomen van beroertes. Dat willen we graag doen door Rotterdammers te overtuigen van het belang van een gezonde leefstijl, onder meer via de satelliet “Rotterdam rookvrij”. Hoe meer mensen een gezondere leefstijl aannemen, hoe minder mensen een beroerte doormaken. Daar doen we het voor, ook als dat betekent dat ik dan zelf geen werk meer heb.’

Rotterdam Stroke Service is partner van Gezond010. Via bijdragen aan events, workshops en eigen (social) media richt de organisatie zich op het bevorderen van gezondheid en vitaliteit in Rotterdam én op versterking van het netwerk. Meer weten, kennismaken of samenwerken? Kijk op de partnerpagina voor meer informatie en contactgegevens.