Mentale gezondheid jongeren is verbeterd maar blijft kwetsbaar

De mentale gezondheid van jongvolwassenen uit de regio Rotterdam-Rijnmond is beter dan 2 jaar geleden. Toch blijft de situatie van vooral jonge vrouwen kwetsbaar. Dit tonen de resultaten van de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024 aan. De gemeente Rotterdam vernam de uitkomsten met veel belangstelling.

In 2024 vond de tweede meting van de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen plaats. Ruim 7.300 jongeren van 16 tot en met 25 jaar uit de regio Rotterdam-Rijnmond vulden hiervoor een online vragenlijst in over hun gezondheid, De monitor maakt deel uit van de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19. Het onderzoek brengt de gezondheidssituatie en de impact van de coronapandemie op het leven van jongeren in kaart. De eerste meting vond plaats in 2022.

Helft heeft ‘goede’ mentale gezondheid

Uit de resultaten komt naar voren dat jongeren hun mentale gezondheid hoger inschatten dan in 2022. Zaken als ervaren stress, herstellend vermogen, weerbaarheid, eenzaamheid, geluk en vertrouwen in de toekomst worden nu gunstiger beoordeeld. Toch vindt maar 49% van de jongvolwassenen de eigen mentale gezondheid goed. Twee derde geeft aan dat ze in 2024 nog steeds de negatieve gevolgen van de coronapandemie ondervonden. Dit zit de mentale gezondheid, eigen ontwikkeling en sociale contacten in de weg. De Rotterdamse en landelijke cijfers komen overeen.

Belangrijk instrument

In Rotterdam wordt altijd belangstellend uitgekeken naar de uitkomsten van de Gezondheidsmonitor. ‘Bij de gemeente brengen we op individueel en projectniveau veel in kaart’, vertelt senior beleidsadviseur gezondheid Melinda Lorincz. ‘Via dit onderzoek krijgen we een goed beeld van de ontwikkelingen binnen een grotere groep mensen. Voor ons is het rapport een belangrijk instrument. Het geeft ons beleid richting. Moeten we bijsturen? Of bevestigt het dat we met de goede dingen bezig zijn?’

Verschillen tussen mannen en vrouwen

Het verschil in mentale gezondheid tussen jonge vrouwen en jonge mannen is voor de gemeente een aandachtspunt. Jonge vrouwen in de regio Rotterdam-Rijnmond beoordelen hun mentale gezondheid minder goed dan mannen. Zij voelen zich minder (mentaal) gezond en ervaren vaker stress en/of prestatiedruk. Daarnaast hebben vrouwen minder herstellend vermogen en minder vertrouwen in de toekomst dan hun mannelijke leeftijdsgenoten.

Meer focus op jonge vrouwen

Melinda: ‘We zijn daarvan op de hoogte. De resultaten van Gezondheidsmonitor tonen aan dat we daar aandacht aan moeten blijven besteden. En die aandacht wellicht moeten vergroten en breder moeten trekken. Nu is ons beleid misschien nog te veel gericht op jongeren in het algemeen. We doen al best veel voor jonge vrouwen binnen de diverse beleidsthema’s, maar kunnen hier nog meer op focussen. Bijvoorbeeld door samen op te trekken met de afdeling die gaat over emancipatie. Of de afdeling die gaat over sport. Omdat ook is gebleken dat meisjes en vrouwen in het algemeen, en dus ook jonge vrouwen, minder sporten dan mannen.

Blinde vlek

Een andere opvallende conclusie gaat over de LHBTQIA+ doelgroep. 12% van de jongvolwassenen behoort tot deze groep. Ruim een derde van hen heeft het gevoel meestal niet zichzelf te kunnen bij anderen. ‘Dat gaat dus om heel wat jongeren in onze regio’, concludeert Melinda. ‘Daarvan zijn we ons van bewust, maar het is binnen ons beleid ook nog een soort blinde vlek. Het gemeenterapport met de resultaten van Gezondheidsmonitor aanleiding zijn om deze uitkomsten te bespreken en het onderwerp aandacht te geven.’

Verdiepende analyse

Ook alcohol, drugs en gokken hebben aandacht nodig. Het aantal jongvolwassenen dat niet of maximaal 1 glas alcohol per dag drinkt, steeg van 41% in 2022 naar 49% in 2024. Dat is positief. Desondanks drinkt nog altijd de helft van de 16- en 17-jarigen alcohol. Bijna 1 op de 5 gebruikte cannabis in de 4 weken voor het invullen. Ook gokte 1 op de 5 het afgelopen jaar online voor geld. Melinda: ‘Op die onderwerpen hebben we een stevig beleid. Onlangs is nog een motie aangenomen om meer te doen aan het voorkomen van gokken. Daarnaast kijken we altijd breder. Er kan meer aan de hand zijn in hun leven. Heel positief is dat we bij de GGD Rotterdam-Rijnmond om verdiepende analyses kunnen vragen. Dat gaan we zeer waarschijnlijk ook doen, nadat we intern de uitkomsten van Gezondheidsmonitor voor Rotterdam meer tot in detail hebben doorgenomen.’

Van 8 april t/m 8 juli 2024 voerde de GGD Rotterdam-Rijnmond voor de tweede keer de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen uit. In totaal leverde het onderzoek bruikbare gegevens op van 7.359 jongeren (16 t/m 25 jaar) uit de regio (4,2% van de doelgroep). De werving vond plaats via Facebook, Instagram en Snapchat. Alle cijfers in dit artikel zijn cijfers van de regio Rotterdam-Rijnmond. Meer regionale cijfers en de landelijke referentiecijfers zijn te vinden in het tabellenboek op www.gezondheidinkaart.nl. Hier vind je ook het rapport met de gemeentecijfers van Rotterdam.