Stichting Mano reikt kwetsbare Rotterdammers de hand

Stichting Mano wil dat alle kwetsbare Rotterdammers kunnen meedoen in de samenleving. De organisatie richt zich met name op jongeren, statushouders en mensen met een migratieachtergrond. De inzet van ervaringsdeskundigen is daarbij cruciaal. ‘In sommige culturen wordt gezegd dat je gek bent als je naar een psycholoog gaat.’

Voorheen stond Stichting Mano bekend onder de naam Stichting Hoedje van Papier. Vanaf 1 januari 2020 werd de naam gewijzigd naar het Spaanse woord voor ‘hand’. ‘Want mensen de hand reiken, dat is wat we doen,’ zegt directeur Lieke Galbraith. ‘We hebben voor Spaans gekozen, omdat we ooit zijn begonnen met projecten voor kinderen in Peru. Die link wilden we graag behouden, maar inmiddels helpen we veel meer doelgroepen dan alleen kinderen.’

Focus op statushouders

Mano richt zich op kwetsbare Rotterdammers, met de focus op statushouders en mensen met een migratieachtergrond. De stichting biedt trainingen en cursussen op allerlei vlakken, waaronder taal, (mentale) gezondheid en financiële zelfredzaamheid. De doelgroep van Mano leeft vaak in armoede en heeft fysieke en vooral ook mentale problemen, zo schetst Rahel Habte. De Eritrese is sinds twee jaar projectmedewerker bij Mano. Maar ze is vooral ook ervaringsdeskundige. Samen met haar moeder kwam ze veertig jaar geleden als vluchteling uit Eritrea naar Nederland. Haar vader overleed tijdens de burgeroorlog tussen Eritrea en Ethiopië. ‘Voor mijn moeder was het heel lastig om te aarden. Ze sprak de taal niet. Daardoor was het lastig om werk te vinden en een sociaal netwerk op te bouwen.’

Stress op stress

Rahel zelf was nog jong en groeide op met de Nederlandse taal. Ze leerde later Tigrinya, de moedertaal van Eritrea. Daardoor kan ze nu andere Eritrese gezinnen helpen om hun weg te vinden in Rotterdam. Zoals ook andere ervaringsdeskundigen van Mano uit onder meer Marokko, Jemen, Syrië en Somalië dat doen. ‘Je moet je realiseren dat vrijwel niemand voor zijn lol naar Nederland komt,’ vertelt Rahel. ‘Die mensen vluchten bijvoorbeeld vanwege een oorlog of omdat ze in een dictatuur leven. Ze arriveren met een trauma. Daarna moeten ze in een asielzoekerscentrum afwachten of ze een verblijfsvergunning krijgen. Als dat zo is, krijgen ze een huis. Dat moeten ze inrichten, maar ze moeten ook hun weg zien te vinden. Letterlijk, in hun buurt. Maar ook in een compleet nieuwe cultuur. Al snel liggen er brieven van de gemeente en andere instanties op de mat. Die ze niet kunnen lezen. Dat is stressmoment op stressmoment, terwijl ze een trauma te verwerken hebben.’

Balanceren op dun koord

‘Het woord stress horen wij de hele dag door, bij alle projecten die we doen,’ vult Lieke aan. ‘Mensen balanceren op een dun koord. Ze begrijpen niet alles, zitten op het randje van armoede. Maak je één foutje, bijvoorbeeld met de Belastingdienst, dan kom je al snel in de schulden. Ook een telefoontje van de werkconsulent of het plannen van een bezoekje aan de huisarts kan al veel stress opleveren. Corona heeft die mentale gezondheidsproblemen alleen maar versterkt. Er zit weinig rek meer in.’

Omgaan met stress

Daarom biedt Mano – naast onder meer taaltrainingen – cursussen om mensen te leren omgaan met stress. Dat doet de stichting onder meer in samenwerking met Gezond010-partners Avant Sanare en Indigo. Lieke: ‘We leren hoe mensen stress kunnen signaleren, maar ook hoe ze er mee kunnen omgaan. De redenen voor de stress kunnen we in veel gevallen niet wegnemen. Zo hebben veel mensen momenteel stress over een gewapend conflict op de grens tussen Eritrea en Ethiopië. Dat kunnen wij niet oplossen. Maar we kunnen wel tips geven en ook actief met hen aan de slag gaan op het gebied van beweging en meditatie. En we kunnen ze doorverwijzen naar andere specialisten.’

Zwakte

Rahel geeft de cursussen aan mensen uit Eritrea. ‘Ik merk dat deelnemers het heel fijn vinden om met lotgenoten te kunnen praten. Thuis doen ze dat minder snel. Ook omdat het als zwakte wordt gezien. In bepaalde culturen wordt gezegd dat je gek bent als je naar een psycholoog gaat. Mensen met een migratieachtergrond moeten ook leren dat je hier assertief moet zijn bij een huisarts. Dat je je niet elke keer moet laten wegsturen met pijnstillers, maar zelf moet aangeven waar je klachten vandaan komen. Het jammere is dat een tolk alleen in het begin wordt vergoed. Na een tijdje moeten de deelnemers hun eigen tolk regelen, die ze vaak niet hebben of kennen. Het is dus voor veel mensen moeilijk om de boodschap goed over te brengen of te begrijpen. Ook de lange wachtlijst bemoeilijkt het om in de curatieve zorg terecht te komen.’

Wereld te winnen

‘Gelukkig komt er – mede dankzij de gemeente – steeds meer aandacht voor de geestelijke gezondheid van statushouders,’ besluit Lieke. ‘Daar zijn we blij mee, maar er is nog een wereld te winnen. Een integrale aanpak en betere samenwerking tussen gemeente, GGZ, ziekenhuizen en maatschappelijke organisaties is van belang. Via Gezond010 hopen we die partijen beter te leren kennen, zodat we met elkaar deze mensen beter kunnen helpen. Want ze hebben het hard nodig.’

 

Stichting Mano is partner van Gezond010. Via bijdragen aan events, workshops en eigen (social) media richt de organisatie zich op het bevorderen van gezondheid en vitaliteit in Rotterdam én op versterking van het netwerk. Meer weten, kennismaken of samenwerken aan de mentale gezondheid van kwetsbare Rotterdammers? Kijk op de partnerpagina voor meer informatie en contactgegevens.