Gezondste schoolkantine van Nederland staat in Kralingen

Bestaat de ideale schoolkantine? Jazeker! Die staat in Kralingen en is van onderwijsinstelling OPDC Noord. Deze school kreeg in december 2020 als eerste in Nederland de Ideale Schoolkantine Schaal uitgereikt van het Voedingscentrum. ‘Vooral de tosti met 30+ kaas, courgette en tomaat is populair.’

‘Je kunt bij ons in de kantine niks ongezonds meer krijgen. Al ons aanbod past binnen de Schijf van Vijf.’ Locatiedirecteur Wim van Starrenburg glimt van trots als hij vertelt over de Ideale Schoolkantine Schaal die hij eind 2020 als eerste in Nederland in ontvangst mocht nemen. Snacks, frisdrank, vleeswaren – het is allemaal uit het assortiment gehaald. De Surinaamse kipkerrie wordt gemaakt van vegetarische kipstukjes, alle broodjes zijn volkoren. ‘Verder kunnen onze scholieren de hele dag gratis fruit pakken. Ook hebben we overal watertappunten staan met bijvoorbeeld verse munt, citroen of framboos. Lekker hoor.’

Samen ontbijten

OPDC Noord is een kleinschalige school die extra begeleiding geeft aan middelbare scholieren die dreigen uit te vallen op het reguliere onderwijs. Van Starrenburg werkt er sinds 2007. ‘Een van de eerste dingen die ik heb geïntroduceerd, is dagelijks gezamenlijk ontbijten,’ vertelt hij. ‘Vanuit sociaal oogpunt, maar ook vanwege de gezondheid. Niet voor alle jongeren die hier komen, is het vanzelfsprekend dat ze de dag beginnen met een goed ontbijt. Door gezamenlijk te ontbijten, zijn we ervan verzekerd dat ze met een goed gevulde maag – zowel kwantitatief als kwalitatief – in de les zitten.’

Hoogst haalbare

In de loop der jaren kwam de nadruk binnen OPDC Noord steeds meer te liggen op gezonde voeding. Zo deed de school in 2012 al mee aan een van de eerste Gezonde Schoolprogramma’s. De inspanningen werden eerder al beloond met twee Gouden Schoolkantine Schalen. ‘Toen het Voedingscentrum ook een Ideale Schoolkantine introduceerde, wilde ik die status maar al te graag halen,’ zegt Van Starrenburg. ‘Omdat ik graag voor het hoogst haalbare ga, maar vooral vanwege de gezondheid van onze scholieren. We besteden in onze lessen – zoals alle scholen – veel aandacht aan het belang van gezonder eten. Maar ik vind dat je het dan ook zelf moet uitdragen.’

Inspiratielijst

De stappen naar Goud én die van Goud naar Ideaal hadden wel wat voeten in de aarde. Van Starrenburg: ‘Allereerst moesten we onze medewerkers meekrijgen, omdat we heel wat producten uit ons eerdere assortiment moesten vervangen. We hebben een werkgroep van collega’s geformeerd, die met de richtlijnen en inspiratielijst van het Voedingscentrum aan de slag ging. Zo bleek dat er best strenge eisen gelden voor vleesvervangers, bijvoorbeeld met betrekking tot het zoutgehalte. Daarnaast zijn vegetarische kipstukjes bijvoorbeeld drie keer zo duur als normale kipfilet, dus we moesten ook goed kijken naar de kosten. Inmiddels zie ik onze medewerkers bijna alleen maar salades eten, dus er is wel degelijk een veranderde mindset binnen de school gekomen. Dat is mooi om te zien.’

Volkoren tosti’s

En hoe zit het met die leerlingen? ‘Gemiddeld zitten ze hier vier, vijf maanden. Dus ze springen op een rijdende trein en weten niet beter dan dat dit het aanbod is. Vooral de tosti met 30+ kaas, courgette en tomaat is populair. Al moet ik wel zeggen dat veel scholieren gek opkeken toen we in het begin de tosti’s alleen maar met volkorenbrood aanboden. Ik moet wel zeggen dat ons voordeel is dat we zo kleinschalig zijn. Daardoor kunnen we leerlingen makkelijker uitleg gegeven over bepaalde keuzes. Daarnaast mogen ze in de pauzes niet van het schoolplein. Ze kunnen dus niet even naar de supermarkt aan de overkant van de straat. En dat ze ’s ochtends niet met een zak chips en fles cola mogen binnenkomen, horen ze al bij het intakegesprek.’

Tips voor collega-directeuren

‘In dat opzicht heb ik het een stuk makkelijker dan schooldirecteuren van bijvoorbeeld een grote mbo-instelling met duizend leerlingen,’ erkent Van Starrenburg. ‘Daar is vaak een cateraar en kunnen leerlingen in de pauze naar de snackbar of supermarkt. Tegen die collega’s zou ik willen zeggen: werk veel met voorlichting, maar probeer ook tegen gereduceerd tarief gezondere producten aan te bieden. Veel jongeren laten de gezondere optie liggen, omdat ze er onbekend mee zijn. Als de kennismaking laagdrempelig is, kun je heel wat weerstand overwinnen. Je medewerkers zijn daarbij belangrijke ambassadeurs, dus zorg er ook voor dat je hén meekrijgt.’

 

Meer weten over De Gezonde Schoolkantine? Kijk voor meer informatie op Voedingscentrum.nl/gezondeschoolkantine. Het Voedingscentrum is ook partner van Gezond010. De organisatie helpt voedselaanbieders om hun eetomgevingen gezonder en duurzamer te maken. Wil je zelf aan de slag met een gezondere schoolkantine? Meld je dan aan via lekkerfit@rotterdam.nl.