Overgewicht te lijf met leefstijlprogramma
Het Centrum Gezond Gewicht biedt op kleine schaal Rotterdammers met ernstig overgewicht een intensief leefstijlprogramma van anderhalf jaar. Doel is het bereiken én vasthouden van een gezond gewicht. De succesvolle aanpak wordt na opname in het basispakket voor veel meer Rotterdammers toegankelijk.
‘We kijken eerst per persoon naar de onderliggende factoren die de gewichtstoename hebben veroorzaakt,’ zegt prof. dr. Liesbeth van Rossum, internist en hoofd van het centrum. ‘Want de conclusie dat iemand die te dik is, verkeerd eet en te weinig beweegt is vaak te simpel. Genetische aanleg, medicijnen, stress, slaaptekort, hormonen – deze verborgen dikmakers dragen vaak ook bij aan het overgewicht.’
In basispakket van zorgverzekering
Het leefstijlprogramma is pure noodzaak voor een gezondere stad. Grofweg de helft van de Rotterdammers heeft overgewicht, 14% kampt zelfs met ernstig overgewicht. ‘Die laatste groep groeit nog steeds,’ zegt Van Rossum. ‘Alléén preventieve maatregelen hebben bij hen onvoldoende effect. Het aanpassen van hun totale leefstijl, met steun van professionals, is wél succesvol gebleken. Deze aanpak wordt binnen afzienbare tijd opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering. Zo wordt een programma op maat voor veel meer mensen toegankelijk.’
Dicht bij huis
Artsen en huisartsen nemen straks diagnostiek en behandeladvies voor hun rekening. Waarna patiënten bij professionele zorgaanbieders en welzijnsorganisaties, bij voorkeur in hun eigen buurt, een programma volgen. Van Rossum: ‘Samen met de gemeente laten we onze zorg aansluiten op de vele goede initiatieven in de stad. Het netwerk van de gemeente is hierin zeer waardevol. Als ziekenhuis zijn wij niet zo diep geworteld in de wijken.’
Koekje erbij
Mensen die het leefstijlprogramma starten, worden begeleid door een psycholoog, diëtist en fysiotherapeut. ‘Een belangrijke drie-eenheid,’ zegt Van Rossum, die vorig jaar aan het Erasmus MC werd benoemd als hoogleraar Obesitas en Stress. ‘De psychische aanpak is essentieel om de behandeling succesvol te maken. Zomaar mensen vertellen dat ze gezond moeten leven werkt niet. Met gedragstherapie kun je wél vaste gewoonten en ingesleten associaties doorbreken. Koffie hoeft niet automatisch “koekje erbij” te betekenen.’
Wind mee voor patiënten
Ook artsen die de patiënten voor andere, soms gewichtgerelateerde klachten in behandeling hebben, worden betrokken. ‘Om behandeling op elkaar af te stemmen,’ zegt Van Rossum. ‘Neem medicijnen. Artsen zijn zich er vaak nog te weinig van bewust dat middelen die zij voorschrijven, óók tot gewichtstoename kunnen leiden. In combinatie met het advies “u moet afvallen” brengt dit een patiënt in een lastige situatie. Als het kan, is het beter de medicatie tijdelijk te stoppen of de dosis te verlagen. Dan krijgt de patiënt de wind mee in plaats van tegen. Dit helpt enorm bij de aanpassing van de leefstijl. Vaak zijn medicijnen daarna niet eens meer nodig.’
