Gezonder en energieker door duidelijke taal
Taal is hét middel om informatie over te brengen op het gebied van voeding, gezondheid en ziekte. Dat is voor Jolande van Teeffelen, diëtist van Diëtistenpraktijk HRC, de waarde van taal. ‘Ik zou niet weten hoe ik mijn werk moet doen zonder taal. Als ik iets niet met de juiste woorden kan overbrengen, dan werkt het natuurlijk niet.’
Alarmbellen
Volgens Jolande kan laaggeletterdheid ervoor zorgen dat je een boodschap niet goed kan begrijpen, waardoor je bepaalde zaken niet goed kunt uitvoeren. Zij ziet dit weleens gebeuren bij cliënten. Soms hebben mensen formulieren niet ingevuld, of ze hebben dat samen met de hulp van hun kind of iemand anders gedaan. Op dat moment gaan de alarmbellen rinkelen en moet zij als zorgverlener goed controleren of haar boodschap wel goed overkomt bij de cliënt.
Hoe herkennen we laaggeletterdheid?
‘Als je niet aansluit bij het taalniveau van degene tegenover je, kom je eigenlijk nergens’, zegt Jolande. ‘Tijdens de intake bekijken we ook het taalniveau, bijvoorbeeld door te vragen naar de hoogst genoten opleiding. En het intakeformulier is al een soort instrument om te kijken wat iemand wel of niet kan. Mensen krijgen zo’n formulier per post of e-mail opgestuurd. Het wel of niet hebben van e-mail zegt trouwens ook al iets over je taalvaardigheid. Vaak hebben mensen geen e-mail, omdat ze die niet kunnen lezen.’ Er is in de praktijk materiaal beschikbaar om laaggeletterdheid te herkennen. Ook maakt Jolande gebruik van internet om samen met de cliënt te kijken wat iets inhoudt. Jolande vertelt: ‘Als mensen de taal – en dus mijn advies – niet begrijpen, voeren ze dat advies ook verkeerd of niet uit. Ik krijg soms de indruk dat de cliënt precies weet waar het om gaat, maar die doet dan uiteindelijk steeds ‘B’, terwijl ik ‘A’ bedoelde.’
Energieker worden
Als cliënten het advies niet opvolgen, kan dit bijvoorbeeld bij diabetes tot gevolg hebben dat de bloedsuikers niet lager worden. ‘Dan kan het zijn dat het gewicht van de mensen niet afneemt, of er blijven bijvoorbeeld darmklachten bestaan. Allemaal omdat mijn advies als zorgverlener niet is overgekomen bij de cliënt.’ Met taal valt dus veel te bereiken volgens Jolande: ‘Als mensen de boodschap goed begrijpen, kunnen zij uiteindelijk gezonder en energieker zijn of worden. Dat is toch het belangrijkste!’
Het verhaal van Jolande van Teeffelen verscheen eerder in de eerste editie van de Rotterdamse Taalglossie GeenPunt#1. Diëtistenpraktijk HRC is sinds 2002 gevestigd te Rotterdam en geeft persoonlijk afgestemde adviezen die passen bij uw situatie en (medische) hulpvraag. Meer informatie? Kijk dan op www.dietistenpraktijkhrc.nl.
