Nu Niet Zwanger helpt bij bewuste keuze over kinderwens
Een zwangerschap zou voor iedereen een bewuste keuze moeten zijn. Zelf beslissen of en wanneer je kinderen wilt, is een mensenrecht volgens de WHO. Maar als je het hoofd maar amper boven water kunt houden, sta je niet bewust stil bij een kinderwens. Nu Niet Zwanger ondersteunt hulpverleners om hun cliënten te laten nadenken over hun kinderwens, seksualiteit en anticonceptie. Nu Niet Zwanger bestaat vijf jaar in Rotterdam en werkt hard aan uitbreiding in de regio.
Omdat je dakloos en verslaafd bent. Omdat je als alleenstaande moeder met kinderen nu al moeilijk rond kunt komen. Omdat je familie je verbiedt om seksueel actief te zijn. Omdat je eigenlijk ook niet zo goed voor jezelf kunt zorgen. Er zijn tal van redenen te bedenken waarom een zwangerschap niet gelegen komt. Nu Niet Zwanger wil onbedoelde zwangerschappen voorkomen. De organisatie maakt hulpverleners bewust van het belang van een gesprek over kinderwens, anticonceptie en seksualiteit met hun cliënten in kwetsbare omstandigheden. Meike van ’t Hof is projectleider van Nu Niet Zwanger bij GGD Rotterdam-Rijnmond: ‘Seksualiteit en kinderwens kunnen als een intiem onderwerp voelen. Onze ervaring is echter dat cliënten het vaak fijn vinden als hulpverleners hierover met hen in gesprek gaan. Het kan het contact tussen cliënt en hulpverlener zelfs verdiepen.’
Een open gesprek
Het idee voor Nu Niet Zwanger ontstond in Tilburg, toen een verslaafde en dakloze vrouw voor de tweede keer ongewenst zwanger raakte. Zij was zelf niet in staat om voor de kinderen te zorgen. Een verdrietige situatie die verpleegkundig specialist Connie Rijlaarsdam aan het denken zette. Wat als er met deze cliënt gesproken was over haar kinderwens? Zo ontstond het project Nu Niet Zwanger. Het biedt hulpverleners concrete middelen om met hun cliënten (vrouw én man) een open en eerlijk gesprek aan te gaan over kinderwens, seksualiteit en anticonceptie.
Geen verbod
‘Voor de duidelijkheid, Nu Niet Zwanger verbiedt niemand om zwanger te worden’, benadrukt Meike van ’t Hof. ‘In een kwetsbare situatie vragen veel andere problemen om aandacht. Door hun omstandigheden is er geen ruimte om zelf stil te staan bij hun kinderwens. Maar door dit onderwerp aan te snijden, stel je mensen in staat hier wel een afweging in te maken en tot een keuze te komen. Als er dan geen kinderwens is, helpen we ook de vervolgstappen te zetten om onbedoelde zwangerschap te voorkomen.’ Hulpverleners krijgen een training om te werken met de methodiek van Nu Niet Zwanger. Deze wordt doorontwikkeld in samenwerking met Expertisecentrum seksualiteit Rutgers.
Mee naar de huisarts
Nu Niet Zwanger vraagt niet alleen naar de kinderwens. Als die er (nog) niet is, helpt de organisatie met de praktische vervolgstappen. Meike: ‘Als iemand zes kinderen heeft en geen opvang, hijsen we de kinderen in een auto en gaan we mee naar de huisarts. Hulp bieden we in principe via de reguliere zorg, de eigen huisarts bijvoorbeeld. Maar we hebben ook een eigen netwerk van zorgverleners die wij kunnen inschakelen. Andersom worden wij ingezet door zorgverleners die in een tien minuten-consult niet de ruimte hebben om de cliënt te ondersteunen. Het kost tenslotte soms tijd om tot een goede afweging te komen.’
Levensvraag
Door de methodiek van Nu Niet Zwanger krijgen mensen weer regie over hun kinderwens. Dat is vaak ook aanleiding voor meer regie op andere levensgebieden. Meike: ‘We beginnen het gesprek bewust over de kinderwens en niet over anticonceptie. Dit gaat namelijk over hoe mensen hun leven willen invullen, hoe zij hun toekomst zien. Door hierover in gesprek te gaan kom je erachter wat mensen beweegt. Dit geeft ook waardevolle informatie voor de hulpverlening. Door mensen in staat te stellen hier zelf een bewuste keuze in te maken, voelen zij zich gezien en gehoord. Zo krijgen ze weer grip op hun leven.’
Sinds Nu Niet Zwanger in 2017 in Rotterdam en omstreken van start ging, werden ruim zesduizend gesprekken gevoerd met mannen en vrouwen. Van die groep maakten 4.300 mensen al een bewuste keuze, 2.835 mensen zijn inmiddels gestart met anticonceptie. Wil jij meer weten over het gesprek over kinderwens of wat Nu Niet Zwanger voor jouw cliënt of patiënt kan betekenen? Neem dan contact op met Meike van ’t Hof, via m.vanthof@rotterdam.nl.
