Portret Patrick van Luijk

Tijdens mijn ziekenhuisopname vlak voor de Olympische Spelen van Rio de Janeiro kwam het aan op het zo nauwkeurig mogelijk omschrijven van klachten die ik niet kon thuisbrengen. Artsen vroegen door, en ik ook om te begrijpen wat er aan de hand was. Maar wat als je wel praat, maar elkaar eigenlijk niet verstaat? Dan heb je een groter probleem dan alleen die klacht waarmee je de spreekkamer binnenstapte.

In het ziekenhuis liggen met onverklaarbare klachten was spannend. Maar een deel van die spanning werd wél weggenomen omdat we elkaar goed begrepen. Ik had er niet aan moeten denken dat ik niet had kunnen uitleggen waar ik last van had. En niet begrijpen wat de artsen met mijn lijf deden had me waarschijnlijk helemaal onzeker gemaakt – dan voel je je echt aan de goden overgeleverd. Wederzijds begrip is zeker als het op je gezondheid aankomt superfijn.

Toch is elkaar verstaan helemaal niet zo vanzelfsprekend in onze stad, ook niet in de spreekkamer van artsen. Lang niet iedereen in Rotterdam is opgegroeid met Nederlands als moedertaal. Maar ook Rotterdammers die dat wél zijn, kunnen er niet uitkomen als hun gezondheidsproblemen ter sprake komen. Wat bedoelt de dokter met die medische termen? En wat staat er nu eigenlijk in de bijsluiter van de medicijnen? Het zijn niet alleen kleine lettertjes, maar vaak ook nog eens grote woorden. Woorden waar je een medisch woordenboek voor nodig zou hebben, áls je al kunt lezen.

Het niet beheersen van de taal beperkt je in je dagelijks leven, en kan je gezondheid echt in gevaar brengen. Het verkeerd of niet opvolgen van doktersadvies, onjuist medicijngebruik – je moet er niet aan denken. Rotterdammers die moeite hebben met Nederlands, of het nou spreken, schrijven of lezen is, blijken vaker met gezondheidsklachten rond te lopen. Veel van die klachten kunnen met een gezonde leefstijl voorkomen worden, maar dan moet je wat hierover bekend is wel maar net weten én begrijpen. En ook daar heb je juist de Nederlandse taal voor nodig.

Daarom ben ik blij dat we in Rotterdam onderkennen dat taal belangrijk is voor een goede gezondheid. Steeds meer taalcursussen in de wijken zijn zorggericht. In mijn ogen een mooie ontwikkeling. Je Nederlands én gezondheidsvaardigheden ontwikkelen – ik vind het een gouden combinatie.

 

Patrick van Luijk

Ambassadeur Gezond010