Stadskwalen verdwijnen tijdens bosbadderen
In Japan worden er speciale bossen voor aangewezen. In Schotland en Duitsland is het op recept verkrijgbaar. En ook in Nederland wordt het steeds bekender: bosbadderen. ‘Binnen een uur zakt de bloeddruk, vloeit de spanning weg en verdwijnt stress.’
Nee, met zwemmen heeft het niks te maken. Bosbadderen – de Nederlandse vertaling van het internationaal gehanteerde forest bathing – is meer figuurlijk bedoeld. ‘Het gaat om jezelf onderdompelen in de natuur. Baden in de geur van gras en bomen. En in het geluid van de wind, blaadjes, planten en dieren om je heen’, vertelt Gudrun Feldkamp, oprichter van het in Rotterdam gevestigde Forest Bathing Nederland én gecertificeerd Forest Bathing-gids.
Zintuigen
Bosbadderen doe je niet alleen. In groepen werk je volgens een nauwgezette opbouw een programma van drie uur af. Tijdens de wandeling biedt de gids deelnemers ‘uitnodigingen’ aan die de zintuiglijke gewaarwording vergroten. Daarbij worden vooral de niet-visuele zintuigen gebruikt, zoals ruiken en voelen. Een voorbeeld van een ‘opdracht’ is dat deelnemers voor elkaar cadeautjes uit de natuur moeten zoeken, waarna ze de vondst bestuderen. Ook worden deelnemers uitgenodigd om in het gras te gaan liggen en naar de hemel te kijken, terwijl ze diep in- en uitademen. Bij bosbadderen gaat het niet om het afleggen van grote afstanden; tijdens een sessie wordt hooguit één tot drie kilometer gewandeld. Dit gebeurt grotendeels zwijgend, al is er na elke oefening gelegenheid om ervaringen te delen. Telefoons zijn uit den boze.
Oorsprong in Japan
Forest bathing is de vertaling van het Japanse shinrin yoku dat sinds de jaren ’80 beoefend wordt om één te worden met de natuur. Deze activiteit werd onder meer geïntroduceerd om karōshi (het Japanse woord voor ‘dood door overwerk’) aan te pakken. In Japan en andere Aziatische landen zijn er speciale bossen aangewezen die alleen voor bosbadderen gebruikt worden. Deze manier van door het bos lopen wordt de laatste jaren ook steeds populairder in Europa. Omdat het zo gezond is, kun je bosbadderen in Duitsland en Schotland op recept verkrijgen. In Nederland is het relatief nieuw.
Goed tegen stadskwalen
Volgens Feldkamp heeft bosbadderen vooral invloed op ‘stadskwalen’: ‘Bosbadderen kan helpen om hart- en vaatziekten en zelfs diabetes te verminderen of te voorkomen. Daarnaast is het vooral goed om stress te verminderen. Binnen een uur zakt de bloeddruk, vloeit de spanning weg en verdwijnt stress. Je kunt dingen beter op een rij zetten voor de lange termijn en het bevordert je creativiteit. Onze slogan is niet voor niets: “May the forest be with you”. Die effecten zijn allemaal wetenschappelijk onderbouwd. Omdat bosbadderen zo’n duidelijke opbouw heeft, kunnen de effecten nauwkeurig gemeten worden.’
Slaapstand
Maar wat is het verschil met een doorsnee boswandeling of sporten in het bos? Feldkamp: ‘Ook dát is goed voor je, maar je bent dan toch vaak met andere dingen bezig. Je praat met iemand of zoekt bijvoorbeeld op je telefoon hoe een bepaalde plant heet. Bij bosbadderen leer je geen namen van planten en word je niet fysiek uitgedaagd. Wat er wél gebeurt, is dat je op een ander niveau van je sensorische bewustzijn komt. Het effect op je lichaam is echt verbluffend. Ik heb deelnemers gehad die volgens hun smartwatch in slaap waren tijdens het bosbadderen. Bovendien houdt het effect vaak meer dan een week aan.’
Alternatief voor psycholoog
Bosbadderen kan volgens Feldkamp een laagdrempelige manier zijn om te herstellen van stressklachten of burn-out. ‘Als je met zulke klachten naar een huisarts of psycholoog gaat, is het vaak zo in your face. Voor veel mensen is die vorm van gezondheidszorg te confronterend of stigmatiserend. Bosbadderen is een milde manier om met die soms wat vage klachten om te gaan. Met name voor mensen die wat minder assertief zijn. Veel mensen hebben het vooroordeel dat het zweverig is. Na afloop hoor ik daar nooit iemand meer over.’
Meer gidsen
Om bosbadderen in Nederland te laten groeien, zoekt Feldkamp de samenwerking met huisartsen en welzijnsorganisaties. ‘Die zouden hun patiënten kunnen doorverwijzen. Daarnaast hoop ik dat er snel meer gecertificeerde gidsen komen, zodat we bosbadderen op termijn ook in Nederland op recept verkrijgbaar kunnen maken. Tot slot hoop ik dat er in Rotterdam en omgeving niet veel bossen meer gekapt worden. De drempel om de natuur in te gaan, moet zo laag mogelijk zijn. Vooral in de stad. In die zin zijn we blij dat we onlangs een samenwerking hebben gesloten met Trompenburg Tuinen & Arboretum in Kralingen. Daar staan onder meer tientallen naaldbomen, die dun gezaaid zijn in de regio Rotterdam.’
De gemeente Rotterdam onderstreept niet alleen het belang van groen en bewegen, maar ook het belang van bewegen in het groen. Wil je meer weten over bosbadderen of een sessie boeken als bedrijfsuitje? Op bosbadderen.nl vind je alle informatie. Je kunt ook per e-mail direct contact opnemen met Gudrun Feldkamp.