Na stations ook kantoren en remises RET rookvrij

RET-medewerkers die willen roken, worden hierin niet meer gefaciliteerd door hun werkgever. Voertuigen, metrostations en abri’s bij bus- en tramhaltes waren al rookvrij. Dat geldt sinds 1 oktober 2020 voor alle vestigingen van het openbaarvervoer-bedrijf. ‘We willen medewerkers een gezonde werkomgeving bieden, zodat ze gezond kunnen werken én gezond van hun pensioen kunnen genieten.’

Breed gedragen beslissing

“Even een sigaretje” op de werkplek na een stressvolle rit of vergadering is er voor RET-medewerkers niet meer bij. De rookruimtes op alle vestigingen – het hoofdkantoor aan de Laan op Zuid, remises en werkplaatsen – zijn gesloten. Een ingrijpende beslissing voor een organisatie waar 35 procent van de medewerkers rookt. ‘Maar wel een beslissing die breed gedragen werd. Directie, ondernemingsraad en vakbonden staan hier achter,’ vertelt Anneke Peters, projectleider gezondheidsmanagement bij de RET. ‘In 2016 is een programma gestart om duurzame inzetbaarheid te stimuleren en faciliteren. We zijn onder andere een uitgebreid beweegprogramma gestart en bieden een gezondheidscheck aan.’

Onderzoek

Het rookvrij-beleid is een belangrijke stap op weg naar gezondheidswinst. Ashley Klaassen is inmiddels medewerkster van de afdeling Personeel & Organisatie, maar deed in 2019 als stagiair onderzoek naar roken binnen de RET. Daaruit bleek dus dat ruim een derde van alle RET’ers rookt. ‘Dat is een flink percentage, hoger dan het landelijke en het Rotterdamse gemiddelde,’ vertelt Ashley. ‘Maar in datzelfde onderzoek kwam óók naar voren dat de helft hiervan zou willen stoppen. En daarbij ook graag ondersteuning vanuit de RET zou ontvangen.’

 Logische stap

‘Dat onderzoek was ontzettend waardevol,’ vult Anneke aan. ‘Tot dat moment wisten we niet hoeveel medewerkers roken of hoe zij tegen stoppen aankijken. We meden het onderwerp een beetje, omdat het bij rokers gevoelig ligt. De uitkomsten van Ashley’s onderzoek boden mooie handvatten om een beleid uit te stippelen. Een volledig rookvrije werkplek was een logische volgende stap in ons vitaliteitsbeleid. Het sluit ook aan op het Rotterdamse preventieakkoord, Gezond010: het akkoord. Daarin wordt roken ontmoedigd.’

Ontmoedigen

Een belangrijk onderdeel binnen het beleid is positieve communicatie. Ashley: ‘Onze collega’s zien nergens bordjes met verboden te roken, want verbieden doen we niet. Dat kan ook niet, want roken is een persoonlijke keuze. Maar als werkgever kun je wél bepalen of je dat wilt faciliteren. Wij hebben ervoor gekozen om dat niet meer te doen, omdat we een gezonde organisatie willen zijn. En ongezond gedrag dus niet meer willen faciliteren. Wie tóch wil roken, moet dit buiten kantoor, terrein of pauzeruimte doen. Het is dus echt een ontmoedigingsbeleid.’

Ambassadeurs voor rookvrij beleid

De reacties zijn wisselend, zoals verwacht. Anneke: ‘Veel niet-rokers zijn uiteraard blij, want zij hadden soms last van hun rokende collega’s. De verstokte rokers hebben minder begrip. Sommigen laten dat ook merken. Zolang de vragen en opmerkingen inhoudelijk zijn, reageren we erop.’ Overigens werd de organisatie goed voorbereid op het nieuwe beleid. ‘We hebben een klankbordgroep samengesteld van leidinggevenden, want zij moeten er in de praktijk op toezien dat het beleid wordt gerespecteerd. Zij hebben hun medewerkers geïnformeerd over de ontwikkelingen. Daarnaast hebben ze meegedacht over de juiste manier om ons beleid naar de praktijk te vertalen. Dat was heel waardevol. We hebben bewust ook rokers gevraagd voor die klankbordgroep. Dat hielp om extra draagvlak en ambassadeurs voor het rookvrij-beleid te krijgen.’

Ondersteuning

‘We realiseren ons dat gedragsverandering tijd nodig heeft,’ vult Ashley aan. ‘Dat was ook het geval toen de horeca rookvrij werd. Daarnaast hebben we begrip voor de mensen met een rookverslaving. De directie realiseert zich heel goed dat dit een ingrijpende beslissing is en snapt dat het niet makkelijk is om te stoppen. We gaan dan ook heus geen politieagentje spelen. Als je er met gestrekt been ingaat, krijg je alleen maar meer weerstand. We zien meer in de positieve communicatie en de stopondersteuning. Zo organiseren we bijeenkomsten over stoppen met roken en kunnen medewerkers een boek aanvragen over dit onderwerp. Ook proberen we collega’s in te zetten die al gestopt zijn, om met rokers te praten over hun ervaringen. Het helpt dat ondersteuning bij stoppen met roken sinds dit jaar wordt vergoed vanuit het basispakket. Hopelijk zetten we met ons eigen ontmoedigingsbeleid een extra stap op weg naar gezondere RET’ers. En daarmee een vitalere stad.’

Rookvrije generatie

Naast het rookvrij maken van alle interne vestigingen sluit de RET in de toekomst geen nieuwe contracten meer af met huurders die op het station al tabak verkopen of willen gaan verkopen. Daarmee draagt de vervoerder bij aan de rookvrije generatie. Om dit te bekrachtigen tekende de RET een partnerovereenkomst met de stichting Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, een samenwerkingsverband van Hartstichting, KWF en Longfonds. Zij zijn de initiatiefnemers van “de beweging op weg naar een Rookvrije Generatie”. De ambitie is om in 2040 een generatie kinderen te hebben die opgroeit zonder in aanraking te komen met roken.

 

De RET neemt als koploper op het gebied van een rookvrij beleid haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat doet de organisatie onder meer door actief betrokken te zijn bij de ontwikkeling van de Gezond-010 satelliet ‘Rotterdam rookvrij’. Meewerken aan een rookvrije generatie? Kijk voor meer informatie op de pagina over de satellieten en neem contact op.