Scholen krijgen meer oog voor mentale gezondheid leerlingen

Dat mentale gezondheidsklachten onder jongeren zijn toegenomen tijdens de coronacrisis is inmiddels algemeen bekend. Gezond010-partner Avant sanare biedt diverse cursussen die voorkomen dat de klachten verergeren. ‘Scholen zijn benieuwd hoe het met hun leerlingen gaat.’

Els Dekker komt om in het werk. De pedagoog van Avant sanare is gespecialiseerd in het werken met jongeren. Vanwege de coronacrisis is er veel interesse voor de cursussen die Avant sanare speciaal voor jongeren aanbiedt. Cursussen die zowel jongeren als scholen kunnen afnemen en die gesubsidieerd worden door de gemeente Rotterdam. Ook jongerenwerkers kunnen jongeren aanmelden of motiveren voor preventieve hulp.

Van de radar

‘Met name vanuit middelbare scholen krijgen we veel aanvragen voor het nieuwe schooljaar, wanneer hopelijk weer alle lessen fysiek gegeven kunnen worden,’ vertelt Els. ‘Zij zijn benieuwd hoe het nu écht met hun leerlingen gaat en willen de mentale gezondheid van hun leerlingen graag verbeteren. Docenten hebben hen al bijna anderhalf jaar niet normaal gezien of gesproken. Veel leerlingen in het voortgezet onderwijs zijn tijdens de coronacrisis van de radar verdwenen. Ze loggen niet in voor de online lessen en ook de ouders zijn onbereikbaar. Dat is een groot probleem in Rotterdam. Daarom vragen veel scholen voor het nieuwe schooljaar cursussen aan, vaak voor complete leerjaren.’

Toenemende somberheid

De mentale problemen bij jongeren zijn tweeledig, zegt Els. ‘Enerzijds is er sprake van extra stress. Ga ik over, haal ik mijn examens? Anderzijds zie je demotivatie. Voor sommige jongeren is het al lastig om zich op school te motiveren, laat staan als je elke dag op je slaapkamer online lessen volgt. Ze zetten hun camera uit en gaan in bed liggen. In algemene zin zie je dat klachten als somberheid en uitzichtloosheid zijn toegenomen. Jongeren konden lang niet naar school, maar ook niet naar hun sportvereniging en of ‘s avonds met hun vrienden hangen. Dat heeft er flink ingehakt. Daar komt de sociale druk nog bij. Het erbij willen horen, op social media laten zien hoe leuk je leven is. Ook dat kan leiden tot isolatie. Gelukkig zijn er steeds meer influencers en vloggers die laten zien dat ook zij niet elke dag een topdag hebben. Dat is belangrijk.’

Klassikale kennismaking

De cursussen die nu door scholen worden aangevraagd, zijn vooral klassikaal. Zoals ‘Happyles’, dat in vier tot zes weken de mentale veerkracht versterkt en daardoor depressie voorkomt. Els: ‘We leren wat een dipje is en hoe je daar uit kunt komen. Ook discussiëren we over de definitie van geluk. Het is eigenlijk een kennismaking met mentale gezondheid. Jongeren voelen zich na het volgen van de lessen over het algemeen vrolijker en hebben meer energie. Jongeren met depressieve gevoelens worden beter herkend en naar de juiste hulp verwezen. Dat komt doordat we aan de groepslessen ook individuele gesprekken koppelen. Daarin vertellen jongeren meer dan in de klas.’

Baas over eigen leven

In de praktijk blijken ook de individuele eHealth-trajecten een waardevolle oplossing voor jongeren die kampen met mentale issues, zoals piekeren, negatief zelfbeeld, demotivatie, somberheid of onrust. ‘De jongeren leren zichzelf beter kennen en ervaren na afloop meer controle over hun gedachten en gevoelens. Ze weten wat ze kunnen doen om zich goed te (blijven) voelen.’ Els geeft het voorbeeld van de 18-jarige Melvin, die het eHealth-traject volgde. ‘Hij was in een negatieve spiraal terechtgekomen. Na het traject zei hij letterlijk: “Ik voel me weer baas over mijn leven.” Dat is natuurlijk prachtig om te horen.’

Erkenning van minister-president

Ook de cursus ‘Lab of Life’ (voor jongeren die veel druk en stress ervaren op school en in hun vrije tijd) en ‘Vrienden 12+’ (voor jongeren die angstig zijn of piekeren, erg verlegen of onzeker zijn) kunnen door scholen worden aangevraagd. Voor de cursussen ‘Balans in crisistijd voor jongeren’ en ‘eHealth voor jongeren’ was de afgelopen maanden ook bovengemiddelde interesse. ‘Dat geeft aan dat mentale gezondheid steeds bespreekbaarder wordt,’ zegt Els. ‘Dat is belangrijk. Het taboe moet eraf. In de klassikale lessen laten we filmpjes zien van jongeren die niet goed in hun vel zaten. Dat is voor veel jongeren een bevestiging: hé, ik ben niet de enige. Ze voelen zich gehoord en zien dat ze er iets aan kunnen doen. Individueel of in groepsverband, samen met jongeren met dezelfde klachten. Erkenning is ontzettend belangrijk. Dat de minister-president tijdens meerdere persconferenties zei aandacht te hebben voor de mentale gezondheidsklachten van jongeren, heeft veel goed gedaan.’

Bijles: meer stress

Dat niet alleen jongeren zelf, maar ook scholen en jongerenwerkers steeds meer aandacht hebben voor mentale gezondheid noemt Els “een heel fijne ontwikkeling”. ‘Mentale gezondheid was lang niet top of mind bij scholen. Schoolresultaten gaan vaak voor. Maar die resultaten beginnen bij de mentale gesteldheid van jongeren. Bijles kan ook weer leiden tot extra huiswerk en extra stress. Een cursus over omgaan met stress of andere mentale zaken helpt vaak meer bij het opkrikken van de resultaten. Zeker op de lange termijn.’

 

Avant sanare is partner van Gezond010. Meer informatie over de cursussen die gericht zijn op jongeren vind je op de website van Avant sanare. Specifieke informatie over de cursus E-health voor jongeren van 12-35 jaar is hier te vinden.