Screenshot van deelnemers met opgestoken duimen als officiële aftrap van het uitvoeringsplan om middelengebruik onder studenten te verminderen.

“Samenwerken aan een gezond 010 voor studenten”. Zo luidt de titel van het uitvoeringsplan, waarmee de gemeente Rotterdam samen met het Trimbos-instituut, onderwijsinstellingen en studieverenigingen middelengebruik onder Rotterdamse studenten wil terugdringen. Begin februari was de officiële aftrap.

Vrijblijvend belletje

Geert Bruinen belde eind 2018 eens met Laura Nijkamp, onderzoeker & adviseur gemeenten bij het Trimbos-instituut. De programmamanager van programma Drugs & Alcohol van de gemeente Rotterdam wilde vrijblijvend bespreken op welke manier het Trimbos-instituut en de gemeente elkaar zouden kunnen helpen bij het terugdringen van het middelengebruik onder studenten. Ruim twee jaar later ligt er een concreet en breed gedragen uitvoeringsplan, waarmee Codarts Rotterdam, Erasmus Sport, Erasmus Universiteit Rotterdam, Gemeente Rotterdam, Hogeschool Rotterdam, de Rotterdamse Kamer van Verenigingen en Youz Verslavingszorg akkoord gaan. Dat doen ze op donderdag 4 februari 2021 symbolisch, door thuis vanachter hun scherm twee duimen op te steken.

Vier uitgangspunten

Het uitvoeringsplan waarvoor de wethouder zijn waardering uitsprak, is gebaseerd op doelstellingen die zijn geformuleerd in het Nationaal Preventieakkoord (2018) en Gezond010: het akkoord (2019). Uit landelijk onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat het middelengebruik onder studenten aanzienlijk is. Ongeveer 11% rookt dagelijks, 8% is een overmatige drinker (meer dan 14 glazen per week voor vrouwen en meer dan 21 glazen per week voor mannen) en 13% een zware (drinken van minstens 1 keer per week ten minste vier (vrouwen) of zes (mannen) glazen alcohol op één dag). Ongeveer 10% heeft de laatste maand geblowd, 3% xtc, 2% amfetamine en 2% cocaïne gebruikt. Het in februari 2021 ondertekende uitvoeringsplan bevat vier uitgangspunten:

  1. Het middelengebruik onder studenten in Rotterdam wordt gemonitord. Alle deelnemende partijen spreken doelen af waarop wordt gestuurd.
  2. De deelnemende partijen dragen uit dat middelengebruik (waaronder alcoholgebruik) en het studentenleven niet als vanzelfsprekend met elkaar verbonden zijn; ook zonder middelengebruik kun je een leuke studietijd beleven.
  3. Alle betrokkenen dragen bij aan preventie en signalering van overmatig of problematisch middelengebruik door middel van intensieve, integrale samenwerking en het bieden van passende hulp.
  4. Er wordt een duurzaam samenwerkingsverband opgezet, waarin Rotterdamse partners rondom het thema studenten en middelengebruik verenigd zijn.

Trots op realistisch plan

Kristian de Bruyne is werkzaam op de afdeling jeugd binnen het programma drugs en alcohol van de gemeente Rotterdam, de trekker van het project. Hij sprak tijdens de ondertekening zijn trots uit. ‘Vanwege corona zijn we slechts één keer fysiek bij elkaar gekomen. Ondanks die beperkingen is het gelukt om in samenwerking met alle partners dit uitvoeringsplan in elkaar te zetten. Er ligt een goed uitvoerbaar en realistisch plan, dat op veel draagvlak kan rekenen.’

Glunderen

Zijn trots werd gedeeld door Laura Nijkamp van het Trimbos-instituut, die zichtbaar zat te glunderen achter haar pc. ‘Ik weet nog goed dat Geert mij belde. Twee jaar later zitten we met acht partijen die vol voor een gezamenlijke ambitie gaan. De aanpakkersmentaliteit van Rotterdam is duidelijk zichtbaar in deze projectgroep. Zo’n daadkrachtige aanpak rondom dit thema heb ik niet eerder in Nederland gezien. Dat is ook opgemerkt door het ministerie van VWS. Zij hebben ons financiering gegeven om deze aanpak verder uit te werken in een landelijk beschikbare handreiking voor gemeenten die ook hiermee aan de slag willen. We mogen dus trots zijn, maar het echte werk begint nu pas.’

Ambities

Die laatste opmerking zorgde voor instemmend geknik van alle aanwezigen. Stuk voor stuk spraken ze uit welke stappen ze over een jaar willen hebben gemaakt. Zo sprak Lotte van den Bergh, voorzitter van de Rotterdamse Kamer van Verenigingen, uit dat ze graag een subtiele verandering naar minder alcoholgebruik wil gaan inzetten. Liza Gan-van Iperen van Codarts wil het alcoholbeleid komend jaar op de agenda zetten bij haar organisatie, evenals andere onderwijsinstellingen. Menno Siljee, Hoofd Studentenwelzijn bij Hogeschool Rotterdam, voegde daar iets aan toe: hij wil niet alleen bij studenten maar ook bij medewerkers meer bewustzijn creëren. Een mededeling die op goedkeuring kon rekenen van Geert Bruinen, die een belangrijke rol had bij het veranderen van de alcoholnorm binnen de gemeente Rotterdam.

Zo nam de feestelijke aftrapbijeenkomst steeds meer de vorm aan van een vergadering van de projectgroep, waarbij actiepunten werden geformuleerd en afspraken tussen betrokkenen werden gemaakt. En zo werd direct, op z’n Rotterdams, uitvoering gegeven aan de titel van het plan: samenwerken aan een gezond 010 voor studenten.

 

Binnen het project ‘Een gezond 010 voor studenten’ is uitbreiding van het aantal partners zeker mogelijk. De projectorganisatie nodigt jouw organisatie van harte uit om mee te denken en te werken aan het uitvoeringsplan. Meer weten? Neem contact op met Laura Nijkamp van het Trimbos-instituut of Kristian de Bruyne van de gemeente Rotterdam. Meer informatie over het Trimbos-instituut vind je op https://www.trimbos.nl/.