Seksuele gezondheid van jongeren in onze regio
Hoe is de ervaring van jongeren in onze regio met liefde, relaties, seks en alles wat hiermee te maken heeft? De afgelopen tijd werkte de GGD Rotterdam-Rijnmond mee aan het landelijke onderzoek ‘Seks onder je 25e’. Een vijfjaarlijks onderzoek dat gedaan wordt door Rutgers en Soa Aids Nederland samen met o.a. GGD’en. Ook publiceerden het Centrum Seksuele Gezondheid van de GGD Rotterdam-Rijnmond recent hun jaarcijfers. We delen hier een aantal opvallende resultaten.
Jongeren beginnen later met seks
Over het algemeen gaat het goed met de seksuele gezondheid van jongeren. Zij nemen bijvoorbeeld de tijd voor hun seksuele start, en er lijkt meer ruimte te zijn voor seksuele en genderdiversiteit.
■ Jongeren beginnen later met tongzoenen, aftrekken, vingeren en geslachtsgemeenschap dan dat zij deden in 2017. Dit is landelijk en regionaal zo.
■ De meeste jongeren (89%) uit Rotterdam-Rijnmond geven aan dat zij het heel normaal vinden om op iemand van hetzelfde geslacht te vallen. In 2017 vond 81% dit normaal.
Pil- en condoomgebruik neemt af
Maar er zijn ook zorgen. Zo neemt het pil- en condoomgebruik af en zijn jongeren ontevreden met de seksuele voorlichting die zij op school ontvangen. Hoewel het percentage onbedoelde en ongewenste zwangerschappen afneemt, hebben Rotterdamse jongeren hier meer ervaring mee dan jongeren in de rest van Nederland.
■ Jongeren gebruiken steeds minder vaak een condoom. In 2023 gebruikte 65% van de jongeren uit Rotterdam-Rijnmond bij de eerste keer seks een condoom. In 2017 was dit 70%.
■ In Rotterdam gebruikt 22% van de seksueel actieve meiden geen anticonceptie in de relatie die ze nu heeft. In regiogemeenten was dit 19% en in de rest van Nederland 13%.
■ Seksuele voorlichting op school wordt als onvoldoende beoordeeld met een gemiddeld cijfer van 5,3 in Rotterdam en 5,4 in de regiogemeenten. Jongeren hebben meer behoefte aan informatie over de thema’s “Zwangerschap, kinderen krijgen en abortus”, “De pil en andere anticonceptie” en “soa’s”.
■ In Rotterdam heeft 8% van de seksueel actieve meiden ervaring met een onbedoelde zwangerschap. In de rest van Nederland is dit 3%.
Aandacht voor seksuele- en genderdiversiteit
Jongeren lijken iets toleranter te zijn over seksuele diversiteit en gender non-conformiteit. In 2017 vond 28% van de Rotterdamse jongeren het niet oké om twee jongens met elkaar te zien zoenen. Dit percentage is in 2013 gedaald naar 19%. Toch blijven de opvattingen van Rotterdamse jongeren conservatiever dan die van leeftijdsgenoten in de rest van Nederland. Daarnaast geven veel jongeren aan dat zij liever niet op mensen van hetzelfde geslacht zou vallen (38% Rotterdam en 26% regiogemeenten). Ook vindt een derde van de jongeren het moeilijk om te vertellen dat zij op mensen van hetzelfde geslacht vallen.
Stijging aantal soa’s onder jongeren
Iets anders dat opvalt, is dat steeds meer jongeren positief testten op de soa gonorroe. Dit blijkt uit de landelijke cijfers van het RIVM, maar ook uit onze regionale jaarcijfers die we eerder dit jaar publiceerden. Gonorroe kwam vooral vaker voor bij vrouwen en heteroseksuele mannen jonger dan 25 jaar.
Gonorroe en andere soa’s kunnen voorkomen worden door condooms te gebruiken. Onderzoeker (en collega) Denise Twisk van het Centrum Seksuele Gezondheid: “Als GGD maken we ons zorgen over het afnemende gebruik van condooms onder jongeren. En over de stijging in het aantal soa’s. Het zou goed zijn als er weer meer structurele aandacht komt voor het belang van bescherming tegen soa’s. Dit kan bijvoorbeeld door publieke condoomcampagnes, net zoals vroeger. Het is belangrijk om mensen te blijven herinneren”.
Verbeteren seksuele gezondheid
De resultaten van het onderzoek ‘Seks onder je 25e’ helpen ons om de seksuele gezondheid van jongeren te verbeteren. We gebruiken deze cijfers om keuzes te maken over preventie, zorgverlening, beleid en voorlichting. Een aantal punten van advies die in het boekje worden benoemd:
■ Het verbeteren van seksuele voorlichting, waaronder het bespreken van anticonceptie en (voorkomen van) zwangerschap. Dit zijn ook informatiebehoeften vanuit de jongeren zelf.
■ Het bestrijden van mis- en desinformatie over anticonceptie, en aandacht creëren voor condoomgebruik.
■ Programma’s die gericht zijn op het normaliseren en accepteren van seksuele- en genderdiversiteit. Ook het inzetten op mentale gezondheid van LHBTI+ jongeren.
■ Aan te sluiten bij de beleefwereld van jongeren. Deze is steeds meer online. Praat niet alleen over risico’s, maar ook over de leuke kanten van seks en sexting.
Alle resultaten teruglezen?
Bekijk meer resultaten van Seks onder je 25e in Rotterdam-Rijnmond in het boekje. De jaarcijfers van het Centrum Seksuele Gezondheid vind je hier.
