Rotterdam krijgt dit jaar de eerste drijvende koeienboerderij van de wereld. Floating Farm werkt in de haven aan een toekomstbestendig voedselproductiesysteem. Gezond, duurzaam én circulair, dicht bij bewoners en met onderwijs voor Rotterdamse schoolkinderen als belangrijke pijler.

Minke van Wingerden kan niet wachten tot de eerste koeien het water op gaan. De initiatiefnemer van Floating Farm hoopt in het voorjaar van 2019 het eerste geloei door de Merwe-Vierhavens te horen klinken. ‘Veertig koeien in zo’n rauw, grootstedelijk gebied en dan ook nog op het water – dat is zo’n prikkelend beeld. En dat is goed, want we willen mensen opnieuw in contact brengen met waar hun voedsel vandaan komt. Onze drijvende boerderij spreekt tot de verbeelding, maar is ook noodzaak.’

Naar de mensen

Die noodzaak zit hem in de groeiende wereldbevolking. ‘De planeet staat onder druk,’ zegt Van Wingerden. ‘De wereldbevolking en dus de voedselbehoefte groeit, terwijl er steeds minder bruikbare grond voor landbouw en veeteelt is. Als we in 2050 iedereen willen blijven kunnen voeden, dan zullen we moeten zoeken naar nieuwe voedselsystemen. Op het water, waar nog wél ruimte is. Zeker in en om de steden, waar de bevolking zich concentreert. Door de voedselproductie naar de mensen te brengen, verminderen we het wereldwijde gesleep met voedsel.’

Drie lagen

Floating Farm bouwt in de Merwe-Vierhavens in Rotterdam-West een drijvende boerderij van drie lagen. De onderste laag zorgt dat het melkveebedrijf drijft, op de middelste worden de veertig koeien gemolken, de melk verwerkt tot zuivelproducten en is er een educatiecentrum. En op de bovenste? ‘Daar kunnen de koeien buiten genieten van het uitzicht over de haven, of de brug nemen naar een speelweide op de kade,’ zegt Van Wingerden. ‘Dierenwelzijn is een van onze uitgangspunten.’

Circulair, bínnen Rotterdam

Voedselproductie op het water dwingt Floating Farm om innovatief te zijn, zegt Van Wingerden. ‘In onze omgang met water, energie en afval. Dat laatste bestaat voor ons niet – we zijn circulair, bínnen Rotterdam. Onze koeien zetten restproducten van bierbrouwers, aardappelverwerkers en groentesnijders uit de stad om in zuivel. Hun mest gaat naar volkstuinen, balkons en sportvelden in de stad, die vanaf 2020 organisch moeten worden bemest. We passen zonne-energie toe, via drijvende zonnepanelen naast de boerderij.’

Zien en ruiken

Educatie is een belangrijke pijler onder Floating Farm. De drijvende boerderij wil bewoners van de stad inspireren over gezond en duurzaam voedsel. ‘Nu nog wordt veel eten makkelijk weggegooid,’ zegt Van Wingerden. ‘Maar doet iemand dat nog steeds als hij zich er bewust van is hoeveel energie en liefde is gestoken in de productie ervan? Voor schoolklassen ontwikkelen we een lesprogramma. Kinderen kunnen uit boekjes leren over gezond en duurzaam eten, maar de impact is veel groter als ze zien en ruiken waar die melk en dat stukje vlees vandaan komen.’

Living lab

Van Wingerden hoopt dat het in Rotterdam niet blijft bij een drijvend melkveebedrijf. ‘Rotterdam wordt ons living lab, waar we experimenteren met alle facetten van voedselproductie,’ zegt ze. ‘Een Floating Foodstrip, met ook nog een onderling circulaire kippenboerderij en een groentekas. Internationaal kijken we naar onder meer China en Singapore. Stedelijke gebieden met weinig voedselproductie, maar wel veel water. Het zou toch prachtig zijn als we op veel meer plekken op de aarde grotendeels zelfvoorzienend kunnen worden?’

Meer weten? Kijk op Floatingfarm.nl